اینفلوئنسرهایی که هزاران یا حتی میلیونها دنبالکننده دارند شبکههای اجتماعی خود را به بیلبوردهای تبلیغاتی زنده یا شهر فرنگی تبدیل میکنند که افراد باید برای دیدنشان اشتراک بخرند، و به این طریق از دنبالکنندگان خود کسب درآمد میکنند. این شبهحرفه تا همین ده سال پیش تقریباً وجود نداشت، اما حالا کایلی جنر، که پردرآمدترین اینفلوئنسراست، میتواند فقط با گذاشتن یک پست در اینستاگرام ۲/۱ میلیون دلار درآمد کسب کند. رسانههای اجتماعی انگیزۀ سودآوری را وارد زندگیهای اجتماعیمان کردهاند و بر رفتارهایمان تأثیر عمیقی گذاشتهاند.
در فوریۀ ۲۰۱۹، فقط یک روز بعد از انتشار عکس کیم کارداشیان با پیراهن بلندی که توسط طراح برجستۀ فرانسوی، تیهری ماگلر، طراحی شده بود، شرکتی به نام "فشن نووا" فروش نسخۀ کپی آن را آغاز کرد. وقتی کایلی جنر، خواهر ناتنی و پرنفوذترِ کارداشیان، برای تولد ۲۱سالگیاش جشن پرستارهای برگزار کرد، مشابه لباسهایی که مهمانها پوشیده بودند، ظرف چند ساعت تولید شد. شرکت مورد اشاره در صنعت فست فشن، سریعترین بود. در این شرکت روند بازطراحیِ لباسهای فشن شوها کاملاً برای همه آشنا و تمرینشده است. سلبریتیها این پیراهنهای زیبا را میپوشند، عکسش را در شبکههای اجتماعی منتشر میکنند و در ادامه برندهای فست فشن، آن را میقاپند، و برای مخاطب انبوه عرضهاش میکنند.
در چنین اوضاع و احوالی است که «اینفلوئنسربودن» حرفۀ پذیرفتنی و موفقی به نظر میرسد، حرفهای که سبک زندگی تجملیِ بالقوهای مهیا میکند و میزان درآمدش کمتر در جایی ثبت میشود. همین که دستتان بیاید چطور باید توجه آدمها را به خودتان جلب کنید، هم محصول هستید و هم فروشنده و میتوانید از خودتان کسب درآمد کنید. ما بیشتر اوقات حتی موفقترین اینفلوئنسرها را هم کارمند حوزۀ دیجیتال نمیدانیم، چراکه آنها خودشان را با عناوینی مثل مربی ارتباطات، کارشناس اقتصادی و فعال اجتماعی به بازار معرفی میکنند. بعضی اینفلوئنسرها حتی راه و رسمِ رقابت با خودشان را هم به شما یاد میدهند.
مسئله این است که موفقیت در این جهان، آنقدرها هم که بعضیها جلوه میدهند، به راحتی دستیافتنی نیست و وقتی کسی عادت میکند از هر طریقی که شده به تعداد دنبال کنندههایش در رسانه هایی چون اینستاگرام و یوتیوب اضافه کند، رفتارش چه در دنیای مجازی و چه در دنیای واقعی، به بیراهه کشیده میشود. بسیاری از اینفلوئنسرها با فریبکاری به سود سرشاری رسیدهاند و هرروز هم بر شدت فریبهایشان اضافه میکنند. بعضیهایشان هستند که وقتی میخواهند دوره بیفتند و محصول شبهه برانگیزی را به دنبالکنندگان خود بفروشند، دربارۀ ثروت، دنبال کنندگان و حتی نژادشان هم دروغ سر هم میکنند. درسالهای اخیر، اینفلوئنسرها، ملیّنها را بهجای نوشیدنیهای مقوی فروختهاند، جشنوارههای موسیقیای را تبلیغ کردهاند که اصلاً وجود نداشتهاند و دستشان در کلاهبرداریهای جدی و سرمایهگذاریهای "پنزی " چندین میلیون دلاری رو شده است. شرکتهایی که خدمات قاعده مندی مثل عملهای جراحی زیبایی یا خدمات مالی ارائه میدهند، دور از چشم مراجع ذیربط، برای تبلیغ محصولات خود، روزبهروز بیشتر به سراغ اینفلوئنسرها میروند. وسوسههای جذاب اینفلوئنسری هر روز جوانان بیشتری را به خود جذب میکند، اما ثروت موعود معمولاً نصیب آدمهای دیگری میشود.
- این متن که توسط ترجمان برگردان شده، برگرفته از گزارش بلند یک روزنامه نگار بریتانیایی است. نوشتههای سیمیان براون در مطبوعات مختلفی از جمله گاردین، نیواستیتسمن و سیانان منتشر شده است. او در سال ۲۰۱۹ نامزد جایزۀ روزنامهنگاری اُروِل و در ۲۰۱۸ نامزد نهایی جایزۀ روزنامهنگاری بریتانیا بوده است.
- Fast fashion - وقتی یک میهمانی با شکوه برای چهره های سلبریتی برگزار می شود، برخی از طراحان مد به سرعت، لباسهای زیبای چهره های مشهور را که اختصاصی و برای آن رویداد یا مراسم طراحی شده، کپی و نمونه های مشابه را برای عرضه، ظرف چند ساعت تولید و روانه بازار می کنند. به این اقدام، فست فشن می گویند که برخی در آن سریع ترین هستند.
- Ponzi Scheme - شیوهای برای کلاهبرداری است که با وعدۀ سودهای نجومی و تضمینی، افراد را به سرمایهگذاری در بورس، مسکن، ارز دیجیتال، طرحهای تحقیقاتی و چیزهایی از این دست ترغیب میکنند. در این روش، از پول افراد جدید به افراد قبلی سود هم میپردازند، اما پس از مدتی امکان پرداخت سود وجود نخواهد داشت و کلاهبرداران متواری میشوند.
منبع: مدیریت رسانه